Wojny Polsko-
Moskiewskie

Wojna polsko-rosyjska 1792 roku zwana także wojną w obronie Konstytucji 3 maja. Korzystając z zaangażowania Rosji w wojnie z Turcją i Szwecją część szlachty uchwaliła podczas Sejmu Czteroletniego szereg reform zmierzających do naprawy ustroju Rzeczypospolitej. Prusy w 1789 wzmocniły armię Rzeczypospolitej, sprzedając karabiny dla polskiej piechoty. 29 marca 1790 zawarto sojusz zaczepno-odporny z Prusami. Uchwalając Konstytucję 3 maja 1791 formalnie zrzucono protektorat rosyjski i przywrócono niepodległość Rzeczypospolitej. Wrogo nastawieni do reform magnaci, ze Stanisławem Szczęsnym Potockim i Ksawerym Branickim na czele, udali się do Katarzyny II z ofertą zorganizowania konfederacji skierowanej przeciw królowi i Konstytucji 3 Maja. 9 stycznia 1792 Rosja zawarła z Turcją pokój w Jassach, wcześniej bo już w 1790 uporała się ze Szwecją. Mogła teraz bez obaw uderzyć na Rzeczpospolitą. Katarzyna II potrzebowała tylko pretekstu do interwencji w Rzeczypospolitej. Sejm Czteroletni powierzył Stanisławowi Augustowi naczelne dowództwo nad armią i 29 maja zalimitował swoje obrady. 27 kwietnia 1792 w Petersburgu zawiązano spisek, który 14 maja ujawnił się jako konfederacja targowicka. 18 maja Katarzyna II wydała manifest, w którym oskarżała Rzeczpospolitą m.in. o: utrudnianie wojskom rosyjskim pobytu na Ukrainie w czasie wojny z Turcją, prześladowanie Rosjan, prześladowanie prawosławnych, pogwałcenie eksterytorialności rosyjskiej kaplicy w Warszawie, porozumiewanie się Rzeczypospolitej z Turcją, co ujawnił wysoko umiejscowiony we władzach polskich agent rosyjski (prawdopodobnie Joachim Chreptowicz)], obrazę majestatu Katarzyny II przez Sejm Czteroletni.